De film “Zwischen Zorn und Zärtlichkeit“ (Tussen woede en tederheid – De geschiedenis van de biologische landbouw in Zwitserland) geeft in 66 minuten een overzicht van het ontstaan en de ontwikkeling van de biologische landbouw in de voorbije 90 jaar.
De film wordt vertoond op Biolicious op 26/04 in Gent!
De film werd gedraaid in opdracht van Bio Suisse en de Stichting Sur-la-Croix door Thomas Alföldi van het researchinstituut voor biologische landbouw (FiBL) en Benno Hungerbühler, een filmmaker uit Basel.
De film is opgevat als documentaire die begint bij de pioniers en eindigt bij de jonge bio-boeren en -boerinnen die vandaag worden opgeleid. Hun uitspraken worden met historisch foto-, en beeldmateriaal geïllustreerd. Het wordt al snel duidelijk dat de mix van discussie, scepsis, overtuiging, inzet, strijdbaarheid en doorzettingsvermogen, of soms ook gewoon het stille werken tegen het vele onbegrip, de biolandbouw in Zwitserland gemaakt heeft tot wat het vandaag is: een beweging die zich tot doel gesteld heeft om volgens bepaalde waarden te handelen om op die manier ecologie, ethiek en economie met elkaar te verbinden.
Op 12 februari 2012 vond in de bioscoop Monti in Frick de filmpremière plaats. Er waren veel protagonisten en bekende mensen uit de biowereld aanwezig.
Waarom deze film?
Bio-boeren en –boerinnen stonden aan de wieg van de biologische landbouw. Ook enkele wetenschappers, politici en marktvertegenwoordigers hebben zich er vroeg voor opengesteld en zich ingezet voor milieuvriendelijke landbouw. De doorbraak en de succesvolle ontwikkeling van de biologische landbouw in Zwitserland is te danken aan de vooruitziendheid en het doorzettingsvermogen van de pioniers van toen, maar ook aan de inzet van veel mensen die ondanks de heersende trends toch voor biologische landbouw kozen. Over de geschiedenis van de biologische landbouw in Zwitserland werd tot nu toe weinig gedocumenteerd.
Deze film vereeuwigt de herinneringen en verhalen van belangrijke getuigen, maar ook het belang en de uiteenzettingen van de pioniers worden mooi in beeld gebracht.
Hoe ontstond deze film?
Thomas Alföldi en Benno Hungerbühler onderzochten waarom de overheid biologische landbouw lange tijd niet serieus nam en zelfs probeerde tegen te werken. Hiervoor interviewden ze niet alleen pioniers, maar ook vertegenwoordigers van de traditionele landbouw.
Statements van getuigen vormen dan ook de basis van deze documentaire. Wat was en wat is de biologische landbouw in Zwitserland? De vragen worden ter plaatse, op hun boerderijen, op hun werkplaats of thuis beantwoord. Thomas Alföldi maakte een selectie uit het rijke film- en fotomateriaal, zowel uit het archief van de Zwitserse televisieomroep als uit privé-archieven, en bracht alles samen. Filmmaker Benno Hungerbühler hield zich vervolgens met de structuur bezig en maakte er een compacte film van. Belangrijke bijkomende bronnen waren het in 1994 gepubliceerde boek “Der Stand der Baueren” van Peter Moser en een studie van Patrick Kupper uit het jaar 1996.
Doelpubliek
Het tijdperk van de pioniers heeft de bio-beweging gevormd en is ook het thema in het landbouwkundige onderwijs. De overkoepelende organisatie Bio Suisse zet zich via de onderwijscommissie voor opleidingsmethodes binnen de landbouwopleidingen in. Tegenwoordig kun je op verschillende manieren de titel “boer of boerin gespecialiseerd in de biologische landbouw” behalen: via de bio-school, in bio-cursussen of in de vorm van een keuzevak met intensieve cursussen. Oorspronkelijk had opdrachtgever Bio Suisse het idee om een kortfilm te maken voor mensen in opleiding. Door een overvloed aan documentatiemateriaal en de waardevolle getuigenissen werd al snel duidelijk dat er een langere film gemaakt kon worden. Om het gebruik van de film tijdens lessen eenvoudiger te maken, werden alle scènes in volgorde gezet zodat je op de dvd de hoofdstukken op een eenvoudige manier kunt kiezen.
Dankzij de historische achtergrond en de aandacht voor maatschappelijke ontwikkelingen, is de film ook interessant voor een breed publiek. De geschiedenis van de biologische landbouw is namelijk altijd nauw verbonden geweest met de maatschappelijke en landbouwkundige crisissen van Zwitserland. Enkele voorbeelden uit de film: de professor aan de ETH[1], Philippe Matile, schreef in 1966 een artikel over de grenzen van de kunstmest-economie en trapte hiermee op de tenen van de vele vertegenwoordigers van de conventionele landbouw. Landbouw-historicus Peter Moser geeft de historische redenen waarom Coop in 1993 als eerste groothandelaar bio-producten lanceerde. Opvallend: in het begin van 1960 was Migros[2] marktleider voor bioproducten. Ook wordt de tot nu toe onderschatte rol van vrouwen binnen de bio-beweging aangetoond. “90 procent van mijn vrienden en kennissen zijn door hun vrouwen op bio overgeschakeld”, zegt bio-pionieer Ernst Frischknecht in de film.
Inhoud
De ontwikkeling van biologische landbouw in Zwitserland.
De geschiedenis van de biologische landbouw begint in 1920. Tot het begin van de jaren ‘70 werd de bio-beweging door individuele stromingen en personen gevormd. Door het ontstaan van het Forschungsinstituts für biologischen Landbau (FiBL)[3] (1973) en de overkoepelende organisatie Bio Suisse (1981) begint een institutionalisering.
Op onderstaande afbeelding kun je de ontwikkeling schematisch volgen (foto?)
De geschiedenis van de biologische landbouw in Zwitserland kun je in vier periodes indelen: tussen 1920 en 1930 heeft het levensveranderende gedachtengoed (terug naar de natuur) de bovenhand in de biologische landbouw. Tussen 1950 en 1960 moest de biologische landbouw ervoor zorgen dat de boeren zich los konden maken van de machine industrie. Sinds 1970 wordt de biologische landbouw als milieuvriendelijk alternatief van de conventionele landbouw gezien. Een beslissende factor voor de acceptatie was het samenvoegen van verschillende biologische stromingen tot de Vereinigung Schweizerischer Biologischer Landbauorganisationen VSBLO, die in 1981 tot de Bio Suisse uitgroeide. Tegelijkertijd werden gemeenschappelijke regels vastgelegd. In 1990 leidden rechstreekse steunverleningen en de toegang tot grote supermarkten tot een drastische groei binnen de bio-wereld.
Getuigenissen
Volgende personen werden geïnterviewd:
Hanni Buess, Fritz Dähler, Christof Dietler, Ursina Eichenberger, Padruot Fried, Dorli Frischknecht, Ernst Frischknecht, Regina Fuhrer, Lisa Koller, Philippe Matile, Peter Moser, Urs Niggli, Martin Ott, Hans Popp, Werner Scheidegger, Otto Schmid, Samuel Spahn, Martin Schüpbach, Hardy Vogtmann, Felix Wehrle, Heinz Zumstein alsook scholieren van de landbouwschool Bio-Schwand.
Het filmbudget en het aantal draaidagen waren beperkt. Bovendien duurt de film ongeveer een uur. Door deze beperkingen konden veel interessante mensen niet aan het woord komen.
Financiering
De film werd gefinancieerd door de onderwijscommissie van Bio Suisse en de stichting Sur-la-Croix. In het kader van deze samenwerking hebben Thomas Alföldi en Benno Hungerbühler al meerdere kortfilms over landbouwkunde en praktijkervaring gedraaid.
Andere films
Uit het verzamelde filmmateriaal van de film “Tussen woede en tederheid – De geschiedenis van de biologische landbouw in Zwitserland” werd de aparte film “De FiBL-kroniek“ gemaakt.
[1] De Eidgenössische Technische Hochschule Zürich, afgekort ETH Zürich, is een universiteit in de Zwitserse stad Zürich.
[2] Grote Supermarkt Zwitserland
[3] The Research Institute of Organic Agriculture (German: Forschungsinstitut für biologischen Landbau) (FiBL)
Bron: http://www.bioaktuell.ch/de/aktuell/filme/historyfilm.html
Vertaling: Deborah Wollfers, ALPY vzw