Hoe moet duurzame architectuur in de Alpen eruitzien? Begin 2013 schreef Zwitserland een internationale architectuurprijs van 50.000€ uit voor duurzame renovatie en constructie in de Alpen: Constructive Alps. Het kreeg hiervoor de steun van het Vorstendom Liechtenstein, van de universiteit van Liechtenstein en van CIPRA en had as doel bij te dragen aan de strijd tegen de klimaatverandering in de Alpen. De bouwsector alleen (zowel nieuw als oud) verslindt immers 40% van de energie die in de Alpen wordt verbruikt.
Op 29 augustus 2013 mochten de laureaten van Constructive Alps hun prijs in ontvangst nemen. Hun antwoord op bovenstaande vraag was tegelijkertijd verrassend, holistisch en erg gevoelig.
Een cinema, een residentie voor bejaarden, een molen, een brandweerkazerne, een overnachtingsplaats in de bergen en een kerk : de vijfkoppige, internationale jury van “Constructive Alps” bekroonde een brede waaier aan gebouwen. Het zijn de aannemers en bouwheren uit Vorarlberg die in het debat over duurzame architectuur de toon aangeven, maar ook andere projecten in de hele Alpenboog werden beloond.
De eerste prijs werd toegekend aan een landbouwschool in Opper-Oostenrijk, ontworpen door Josef Fink en Markus Thurnher, twee architecten uit Vorarlberg. De jury liet zich inpakken door de holistische benadering van het compacte gebouw, dat volgens de passiefnormen werd gebouwd. De architecten hebben de bestaande structuur uitgebreid en hernemen hierbij de traditionele typologie van een boerderij met vierkante binnenkoer. De zilverspar die bij de constructie werd gebruikt, komt uit de plaatselijke bossen. Op het dak staan zonnepanelen en het toilet doortrekken gebeurt met regenwater. Het centrum herbergt 200 leerlingen, waarvan er 150 op internaat zitten. Er is ook een winkeltje waar zelfgemaakte producten worden verkocht en een zaal voor handenarbeid die volledig op hernieuwbare energie is gericht.
De tweede prijs ging naar de familie Brugger, die met veel persoonlijke inzet en overgave een 250 jaar oude boerderij in Bartholomäberg (Oostenrijk) heeft gerenoveerd. Het woonhuis is een schoolvoorbeeld van hoe de mensen in de Alpen op een rustige manier hun patrimonium kunnen renoveren, verspilling kunnen vermijden en aan levenskwaliteit kunnen winnen.
De derde prijs was voor het Centre Rinka in Slovenië, een centrum voor duurzame ontwikkeling in de Solcavsko-streek. Het is een nieuw gebouw met een opmerkelijke architectuur en een voorgevel in pleister en larikshout. Er is een winkel met lokale producten en een ontmoetingsplaats voor de bewoners.
De dertig mooiste en meest klimaatvriendelijke projecten worden momenteel in het Alpenmuseum van Berne (Zwitserland) geëxposeerd. Daarna trekt de tentoonstelling door de Alpen: in oktober slaat ze haar tenten op in Vaduz (Liechtenstein), in december in Merano (Italië). Wie deze expositie wenst te bezoeken vanuit België kan contact opnemen met ALPY vzw voor meer informatie en voordelen.
Bron: http://www.constructivealps.net
Foto: Alpines Museum Bern, copyright: David Schweizer.
Vertaling: Stefanie Lesaffer, ALPYvzw.